📅 Cập nhật Bài Viết “ Có nên ăn hành, tỏi, gừng, khoai, lạc mọc mầm ” lần cuối ngày 03 tháng 01 năm 2025 Tại Công ty vệ sinh xanh TKT Clean
Sắp đến Tết rồi, khi nấu ăn gặp các loại gia vị, thực phẩm biến phơi khô như hành, tỏi, khoai, lạc… bị mọc mầm; bạn lưỡng lự không biết có nên ăn chúng hay không? Có phải cắt bỏ mầm trước khi chế biến hay không? Hay có phải bỏ loại gia vị, thực phẩm đã mọc mầm đó hay không? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn làm sáng tỏ.
1. Sự mọc mầm và quá trình biến đổi chất trong rau, củ, quả
Sự mọc mầm là gì? Cần gì để mọc mầm.
Sự mọc mầm là quá trình mà qua đó một cây phát triển từ một hạt giống. Sự mọc mầm phụ thuộc vào cả điều kiện bên trong lẫn bên ngoài. Những nhân tố bên ngoài quan trọng nhất bao gồm nhiệt độ, nước, ôxy, và đôi khi là ánh sáng hay bóng tối. Do đó, khi hành, tỏi, gừng, khoai, lạc gặp các điều kiện thuận lợi như trên sẽ mọc mầm.
Sự nảy mầm dẫn tới biến đổi những gì trong rau củ quả
Quan trọng nhất của sự mọc mầm là: hấp thu nước mạnh, hoạt tính biến dưỡng mạnh và phát sinh nhiệt mạnh; dẫn đến thay đổi thành phần trong trong các thực phẩm rau củ quả như hành, tỏi, gừng, khoai, lạc… bao gồm:
- Sự biến đổi sinh lý.
- Biến đổi cân bằng hormon.
- Sự biến đổi thành phần
Đặc trưng nhất của các biến đổi hóa sinh trong khi mọc mầm là sự tăng đột ngột hoạt động thủy phân xảy ra trong hạt.
Các hợp chất dự trữ dưới dạng các polyme như tinh bột, protein, lipit… bị phân giải thành các monome như đường đơn, axit amin, axit béo…. phục vụ cho sự nảy mầm
Với sự hoạt động của các Enzym khiến rau củ quả thay đổi cả chất và lượng. Có một số chất sinh ra có lợi, có một số có hại. Cùng chúng tôi tìm hiểu lợi hại khi hàng, tỏi, gừng, khoai, lạc… mọc nấm mốc.
2. Có nên ăn hành, tỏi, gừng, khoai, lạc khi đã mọc mầm?
2.1. Có nên ăn Tỏi mọc mầm?
Khi tỏi mọc mầm có nghĩa là nó đang bị già đi chứ không phải hỏng. Bạn vẫn có thể sử dụng tỏi mọc mầm để nấu ăn. Chỉ loại bỏ tỏi khi thấy có những đốm đen trên tỏi vì đó là dấu hiệu tỏi đang bị hỏng
Bạn có thể cắt và loại bỏ phần xanh của tỏi mọc mầm trong khi nấu vì nó có mùi mạnh.
Chúng ta đều biết rằng chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa lão hóa sớm bằng cách loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể. Nhưng theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Agricultural and Food Chemistry; tỏi mọc mầm không chỉ ngăn chặn sự xuất hiện của các nếp nhăn mà còn có khả năng giảm thiểu sự suy thoái của các cơ quan trong cơ thể.
Tỏi mọc mầm sản sinh các hóa chất thực vật; có thể hạn chế sự lây lan của một số loại ung thư nhất định.
Ngoài ra, tỏi chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp chống lại các tổn thương do gốc tự do.
Tỏi mọc mầm cũng chứa nhiều hợp chất ức chế hoạt động của các chất sinh ung thư. Nó cũng ngăn ngừa sự hình thành của mảng bám và bảo vệ tim.
Nếu hệ miễn dịch của bạn kém hoặc nếu bạn bị cảm lạnh; bạn có thể ăn mầm tỏi vì nó giúp tăng cường miễn dịch. Tỏi mọc mầm 5 ngày có thể tăng cường khả năng miễn dịch.
Tỏi mọc mầm cũng làm chậm quá trình lão hóa, có thể ngăn ngừa sự thoái hóa liên quan tới tuổi ở nhiều cơ quan trong cơ thể.
✨ Có thể bạn chưa biết
Năm 1858, nhà bác học Pasteur đã chứng minh được khả năng kháng khuẩn của tỏi. Từ đó, tỏi được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là trong thế chiến thứ 1 và 2 để ngăn ngừa sự hoại tử của các vết thương do bom đạn gây ra.
Về tính khoa học thì tỏi có 3 hoạt chất chính allicin và liallyl sulfide và ajoene. Allicin là hoạt chất mạnh nhất và quan trọng nhất của tỏi. Nếu để nguyên các tép tỏi thì Allicin không xuất hiện trong tỏi. Nhưng khi được cắt mỏng hoặc đập dập và dưới sự xúc tác của phân hoá tố anilaza, chất aliin có sẳn trong tỏi biến thành allicin.
Đó là lí do tại sao củ tỏi cần được đập dập, nghiền nát hoặc nhai và sẽ bị bất hoạt ở nhiệt độ cao. Do đó, để phòng và chữa bệnh, mọi người thường có thói quen nhai hoặc nghiền nát tỏi sống để ăn, vì tỏi nấu chín sẽ bị giảm tác dụng.
Tuy tỏi mang lại nhiều lợi ích đáng ngạc nhiên cho sức khỏe như vậy nhưng không phải ai cũng sử dụng được tỏi sống và không phải ăn càng nhiều càng tốt cho sức khỏe.
Theo Trung tâm Y tế thuộc Đại học Maryland (Mỹ); một người lớn khỏe mạnh có thể tiêu thụ khoảng 4 tép tỏi mỗi ngày, mỗi tép tương đương 1g.
2.2. Có nên ăn hành mọc mầm?
Tuy không độc nhưng khi ăn phải hành mọc mầm sẽ không mang lại giá trị dinh dưỡng. Nguyên nhân là do khi bị mọc mầm, các chất dinh dưỡng sẽ được nuôi cái mầm đó nên khiến hành bị xốp, ọp, mất đi chất tinh dầu không còn thơm ngon và dậy mùi nữa. Bởi vậy, mọi người cũng không nên ăn hành khi đã mọc mầm.
✨ Có thể bạn chưa biết
Hành có nhiều công dụng, không chỉ dùng hành trong 3 ngày tết mà còn cho quanh năm tùy thuộc vào cơ địa, bệnh tật của mỗi người. Tuy nhiên, nếu dùng không đúng cách, đúng cơ địa, hành cũng có thể gây ra phản tác dụng.
Tết đến xuân về, cả gia đình cùng nhau sum họp, quây quần bên mâm cỗ cúng gia tiên. Rồi đêm 30 Tết đón giao thừa, bên cạnh nồi bánh chưng bánh tết; còn chuẩn bị dưa món, chua ngọt trong 3 ngày tết thay cho thịt mỡ có phần hơi ngán. Lẳng lặng không ồn ào, củ hành góp mặt trong dưa món, chua ngọt.
Theo đông y, hành có vị cay, tính ôn, không độc, vào hai kinh phế và vị. Hành có tác dụng hòa trung, thông dương, hoạt huyết, làm ra mồ hôi, lợi tiểu, sát trùng, chữa cảm cúm, ho sốt, nhức đầu, sổ mũi. Hành tăng tiết dịch tiêu hóa, chữa chứng ăn không ngon, không tiêu, trướng khí, nôn mửa. Hành còn là vị thuốc ôn dương. Do làm ấm thận, hành còn làm ấm cả bào cung nơi có ba kinh nhâm; xung, và dốc chi phối sức khỏe phụ nữ (kinh nguyệt, thai sản).
Theo tây y, hành thuộc họ Hành Tỏi, đều chứa allicin – một kháng sinh rất mạnh, mạnh hơn cả penicillin.
Hành vừa tăng cường miễn dịch vừa diệt vi khuẩn gây bệnh. Vì thế, hành rất hiệu nghiệm đối với các bệnh cảm cúm, viêm nhiễm trong cơ thể.
Hành còn có tác dụng điều tiết thân nhiệt, tạo điều kiện hoạt động của tuyến mồ hôi; và làm tiêu cục máu đông gây tắc mạch máu. Ăn hành đều đặn với lượng vừa phải sẽ giúp hạ cholesterol máu; cản trở sự tích tụ cholesterol trên thành mạch máu. Hành có chứa “insulin thảo mộc” nên dùng tốt cho bệnh nhân tiêu đường.
Theo đông y, hành có tính ấm nên tránh dùng cho người có dương thịnh, hỏa bốc. Ăn quá nhiều sẽ gây phản tác dụng như có thể làm mắt mờ, tóc chóng bạc; thậm chí cản trở ra mồ hôi.
Phụ nữ có kinh sớm, kinh nhiều nên tránh ăn nhiều hành. Ngoài ra, không được dùng hành cũng mật ong và không được dùng ở người huyết áp cao.
2.3. Có nên ăn gừng mọc mầm?
Gừng mọc mầm, dập nát
Chúng ta thường bắt gặp những củ gừng mọc trong bếp, có điều; gừng đã mọc mầm cũng không còn giá trị dinh dưỡng gì nữa. Gừng bị nẫu, mọc mầm mặc dù vẫn còn vị cay nhưng cũng nguy hiểm nếu dùng vì nếu chế biến nó có thể sinh ra chất lưu huỳnh, độc tố gây tổn thương cho gan.
Lưu ý khi gừng đã mọc mầm, nên nhanh chóng bỏ đi và tránh không dùng gừng mốc hỏng.
Nhiều nghiên cứu thấy rằng do quá trình dập nát; cũ hỏng mà bên trong củ gừng đã xảy ra một chất độc hại có tên là shikimol.
Khi ăn loại gừng này, dạ dày và ruột hấp thụ được rất ít chất dinh dưỡng; có khi nó còn làm cho tế bào gan nhiễm độc và biến tính; tổn hại tới công năng bài tiết của gan. Vì vậy, khi chọn gừng, bạn cần chọn gừng tươi, bề ngoài không bị héo, dập nát, mục nhũn.
2.4. Có nên ăn khoai tây mọc mầm?
Khoai tây mọc mầm là một thực phẩm rất nguy hại
Mầm khoai tây có chứa solaine – một loại glyco-alkaloid đắng và độc; độc gấp 50 lần hàm lượng khoai tây bình thường, vượt xa tiêu chuẩn an toàn cho phép. Chất độc này sẽ tập trung ở phần châm mầm; ở lớp vỏ xanh phía ngoài làm cho khoai tây bị đắng và độc tới mức không dùng được.
Sau khi ăn sẽ có những triệu chứng khô rát họng, chóng mặt, buồn nôn, đau bụng tiêu chảy, viêm dạ dày cấp… Nếu nghiêm trọng còn có triệu chứng sốt, khó thở, co giật…; phải kịp thời đến bệnh viện để tránh nguy hiểm tính mạng.
Các chuyên gia khuyên, khi chọn mua khoai tây, nên mua những củ khoai tây cầm lên thấy nặng; chắc tay và lành lặn, vỏ trơn nhẵn, có màu vàng là những củ khoai tây còn tốt, ăn sẽ ngon. Tuyệt đối không được mua những củ khoai tây kém tươi, bị mọc mầm xanh.
Khi dùng khoai tây phải khoét bỏ phôi mầm và chỗ vỏ xanh trên của khoai tây rồi xắt ngâm trong nước lã 1 giờ. Khi chế biến nên tra vào nồi một thìa giấm ăn và ninh kỹ; mới triệt được những chất độc trong củ khoai tây.
2.5. Có nên ăn khoai lang mọc mầm?
Mầm khoai lang cũng là một loại thực phẩm có chứa độc tố
Các chuyên gia khuyến cáo là không nên ăn vì mầm khoai lang vì có chứa độc tố. Chất độc này có thể gây nôn mửa, đau bụng. Nếu thấy khoai có mầm, hãy khoét bỏ phần mầm đi và ngâm khoai trong nước muối rồi mới sử dụng.
2.6. Có nên ăn khoai môn mọc mầm?
Thực tế cho thấy, bản chất khoai môn là loại củ đã mọc mầm; chỉ là khi sử dụng người ta cắt bỏ phần thân và lá. Nhưng nếu lại mọc mầm lần nữa thì các chất dinh dưỡng trong nó ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng, chưa nói đến hương vị cũng đã biến chất.
Lưu ý khoai môn mọc mầm là thực phẩm có thể dùng nhưng tốt nhất nên tránh.
2.7. Có nên ăn lạc mọc mầm?
Lạc là một loại thực phẩm dinh dưỡng rất tốt cho cơ thể người. Tuy nhiên, thủ phạm gây lạc mốc là một loài nấm mốc rất nguy hiểm; có tên là aspergillus flavus tiết ra độc tố aflatoxin cực kỳ nguy hiểm. Độc tố này chủ yếu gây nhiễm độc gan. Aflotoxin còn là độc tố gây ung thư rất bền ở nhiệt độ cao.
Quá trình mọc mầm không chỉ khiến cho dinh dưỡng của lạc bị giảm thấp mà còn làm hàm lượng nước tăng cao; dễ gây nhiễm độc, thậm chí còn làm tăng nguy cơ gây ung thư gan.
Đề phòng lạc bị mốc và mọc mầm, sau khi thu hoạch phải kịp thời phơi khô đến mức chứa lượng nước an toàn; cất giữ ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh nhiễm khuẩn
Như vậy các loại thực phẩm như: tỏi, hành, gừng, khoai tây, khoai lang, khoai môn, lạc mọc mầm thì mức độ như sau:
- Nên ăn: tỏi
- Có thể ăn: hành
- Không nên ăn: gừng, lạc, khoai lang, khoai môn
- Tuyệt đối không: khoai tây
Khi trời nồm ẩm, nếu không được bảo quản tốt thực phẩm hành, tỏi sẽ rất nhanh bị mọc mầm. Vì thế, nếu mua hành, tỏi về mà thấy vẫn còn tươi thì phải mang phơi nắng nhẹ; phơi cho đến khi ấn tay vào thấy lớp vỏ mỏng bên ngoài bong ra là được.
3. Cách bảo quản các loại thực phẩm, rau củ quả tránh mọc mầm
- Gừng: Có 2 loại gừng già và gừng non. Gừng già không thích hợp bảo quản lạnh, có thể để nơi thoáng gió hoặc vùi trong cát. Gừng non có thể bọc trong túi bảo quản để ngăn mát tủ lạnh.
- Tỏi: Có thể để trong túi lưới, treo nơi thoáng mát trong phòng, hoặc bảo quản trong chậu sành có lỗ thông hơi. Trong thành phần của tỏi có chất allicin, có chức năng tự sát khuẩn nên không dễ hư hỏng.
- Hành: Chủ yếu là bảo quản khô. Phần lớn hành khi đã qua mùa thu hoạch đều được phơi khô hoặc sấy khô. Khi mua về, trước tiên loại bỏ lớp vỏ già, vỏ bị hỏng, căn cứ vào mức độ khô ẩm của hành mà xác định xem có cần tiếp tục làm khô.
Khi khô ở mức 70% có thể xếp từng lớp ở nơi khô ráo thoáng gió; nếu bảo quản lâu cần chú ý đến nhiệt độ và ẩm ướt.
Bài viết trên đây TKT Clean giúp bạn quyết định xem bạn có nên ăn rau củ quả, thực phẩm như hành; tỏi, gừng, khoai tây, khoai lang, khoai môn, lạc mọc mầm hay không. Hãy là người tiêu dùng thông mình và có kiến thức.
4. Có thể bạn quan tâm các thông tin
0909.05.80.20
Công Ty Dịch Vụ Vệ Sinh Xanh TKT Clean®
Trụ sở: 116/34 Đường 17, Khu phố 5, phường Linh Trung, Tp. Thủ Đức, Tp.HCM
